News

Water net in 8% van rade veilig vir drink
May 13 2009 (South Africa)

Elise Tempelhoff

In net 22 van die land se 284 plaaslike owerhede kan die inwoners met vrymoedigheid kraanwater drink.
Me. Buyelwa Sonjica, nuwe minister van waterwese en omgewingsake, het dié 22 eergisteraand in Port Elizabeth met 'n "blou druppel" vereer vir hul watergehalte, bestuur van drinkwater en die instandhouding van aanlegte.
Mnr. Leonardo Manus, hoof van drinkwatergehalte in die departement van waterwese en omgewingsake wat die verslag The Blue Drop Report 2009 bekendgestel het, het gister gesê die regering sal "ferm" optree teen plaaslike owerhede en waterrade wat nie aan die drinkwaterstandaarde voldoen nie.
"Strafregtelike vervolging is nie uitgesluit nie," het hy gesê.
Die Wes-Kaap en Gauteng spog met die meeste plaaslike owerhede wat bloudruppelstatus gekry het.
Manus het bygevoeg die plaaslike owerhede wat nie 'n blou druppel, of 95%, vir hul drinkwatergehalte kon kry nie, sal fyn dopgehou word.
"Die owerhede wat 95% gekry het, het uitstekend gevaar. Dié wat 'n bie?tjie swakker gevaar het, het nie noodwendig misluk wat watergehalte betref nie omdat die regering die plaaslike owerhede en diensterade se prestasies teen verskeie kriteria gemeet het."
Die nasionale gemiddelde is 93,3%. Dié gemiddelde is verkry nadat 3 000 watermonsters oor etlike maande op verskeie plekke in die land geneem is. Ander faktore, soos bekendmaking van inligting en die instandhouding van infrastruktuur, is ook in berekening gebring.
Volgens Manus is die teiken 97% en is daar by veral plaaslike owerhede in Limpopo en Mpumalanga groot uitdagings om dié mikpunt te bereik.
Manus het gesê dit beteken die kraanwater in Suid-Afrika is steeds veilig, hoewel sommige plaaslike owerhede, soos dié van Ventersdorp, Noordwes, 0% gekry het en Memel, Warden en Vrede in die Vrystaat net 18,5%.
Hy het beklemtoon sommige plaaslike owerhede het so swak gevaar omdat hulle nie inligting bekend gemaak het nie, hul monitering swak was of hul infrastruktuur nie behoorlik in stand gehou word nie.
"Dit beteken nie noodwendig hul kraanwater is onveilig nie."
Luidens die verslag was dit noodsaaklik om regulasies en vereistes vir Suid-Afrika se drinkwater op te stel sodat die burgerlike gemeenskap se vertroue in die land se kraanwater herstel kon word. Die vertroue is geskaad weens die uitbreking van cholera vroeër vanjaar en verlede jaar en die media wat "intensief" berig oor rioolsuiweringsaanlegte wat ingee.

SA water quality is fast deteriorating

September 22 2008 at 06:22AM

South Africa

By Sheree Béga

South Africa's water quality is fast deteriorating but the shrinking scientific and engineering capacity to counter this is emerging as the "real crisis" to strike the country.

This is according to Dr Anthony Turton, a senior water researcher at the Council for Scientific and Industrial Research (CSIR), who maintains that up to 50 percent of municipalities "do not even have one qualified engineer" on their staff.

Turton cites scientific research to counter the toxic cyanobacteria, also known as blue-green algae, which is found in most of SA's river and reservoir systems, according to a recent CSIR study, and can cause diarrhoea and vomiting - and even liver damage over time.

'This is a national crisis of note'
"The original work for that was done in the 1980s in massive programmes based at the CSIR," says Turton. "Those programmes generated many PhD graduates, but also did the primary science on which future management will be based.

"Those programmes are no longer in existence and this is a national crisis of note. We need to recover the bits and pieces we can and then develop new national capacity," says Turton.

He says cyanobacteria produce microcystin, a group of toxins with different chemical properties and medical manifestations.

"The worst case in Finland is 10 micrograms per litre; the worst case in the US is 60 micrograms per litre; the current South African level is 10 000 micrograms per litre with some spiking to 15 000.

"Nowhere else in the world is this happening so we cannot turn to other countries and say: 'Please help us'. We as a nation will be required to solve this problem as a nation. This is where national science councils come in. They are national assets, but the current funding models are so restrictive that their potential is being reduced and the capacity they have is being privatised."

'We cannot turn to other countries and say: Please help us'
A CSIR study released earlier this year, titled State of the Nation Report, found cyanobacterial blooms recorded in many "if not most" of river and reservoir systems - where most of SA's drinking water is obtained - because of "prevailing high levels of eutrophication caused by inadequate treatment of domestic and industrial effluents" discharged in their catchments.

While cyanobacterial poisoning is widespread among livestock, domestic animals and wildlife, there are no known human fatalities, says the report. "The deemed health risk to humans is via long-term chronic exposure to low levels of cyanotoxins in water used for drinking and domestic uses because it's estimated only 21 percent of households have access to piped water inside their homes."

Conventional water treatment processes are "ineffective" at reducing cyanobacterial toxins, it adds.

Turton says climate change is already having an impact. "Increased ambient temperatures in dam water is changing the population dynamics of the cyanobacteria that produce the microcystins and this is happening here and now. It's already on us, we need to listen to our own South African scientists and empower them to do their work. So this is the real crisis."

Last week, Minister of Water Affairs and Forestry Lindiwe Hendricks, revealed at the municipal water indaba that 60 percent of municipal wastewater treatment plants are operating below standard. River pollution, too, is at an "unacceptable" level.

"There are very real skills shortages in our country," Hendricks stated "These are not only skills at the higher level of university trained engineers and scientists but at all levels throughout the water and sanitation value chain."

Her department has now proposed a new blue and green drop certification initiative, which will award those municipalities compliant with good drinking water and wastewater standards with blue and green drop status certificates, meaning they can market their safe drinking water to citizens and tourists.

Those failing to comply will receive red drop status and would be publicly "named and shamed".

This article was originally published on page 5 of Pretoria News on September 22, 2008

Municipalities warned over water
2009-05-12
Tap water under spotlight
South Africa faces 'major water crisis'

Port Elizabeth - While 22 municipalities around South Africa are set to receive awards on Tuesday evening for the quality of their tap water, more than fifty have been warned to give urgent attention to their supply operations.

According to the department of water affairs' Blue Drop Report 2009, released at the National Drinking Water Quality conference underway in Port Elizabeth, the quality of tap water in 54 of the country's municipalities cannot be guaranteed.

Lack of proper controls and management at some rural supply works means consumers in these areas could ingest micro-organisms such as E-coli and faecal coliforms, drinking water quality regulations manager, Leonardo Manus, told Sapa.

"This risk exists if water disinfection is not properly and continuously done," he said.

Recurring bacteriological failures

The Blue Drop Report singles out, among others, Jansenville and Klipplaat, under the jurisdiction of Ikwezi Local Municipality in the Eastern Cape, as two areas where "recurring bacteriological failures have been noted".

Manus said others in this category included Bushbuckridge in Mpumalanga, and Kamiesberg and Mier in the Northern Cape.

"These suppliers have failed to display sufficient competence, there are fluctuating patterns of disinfection [of the water], and there is a lack of control and management," he said.

Speaking later at a media briefing, Manus said 402 water supply systems around the country had been assessed in an exercise that started late last year. Of these, 54 had failed - or been unable - to submit information required for Blue Drop certification.

Broad range of criteria

To qualify for this, water service institutions have to achieve 95% or higher judged against a broad range of criteria, including compliance with drinking quality standards, safety and security plans, and monitoring programmes.

Manus stressed that those municipalities that had submitted information, but had not achieved Blue Drop status, were not supplying poor quality drinking water.

He also named Pedi in the Eastern Cape as the top-performing small-scale water supplier in South Africa. The water works at George in the Western Cape was the best medium-scale performer, while Johannesburg had topped the list of big suppliers.

Water and Environmental Affairs Minister Buyelwa Sonjica will present awards to the 22 Blue Drop achievers at a gala dinner in Port Elizabeth's Feather Market Conference Centre on Tuesday.

Water at dinner not up to standard

While the organisers of the dinner, which forms part of the conference, have been careful to ensure there is no bottled water in sight, the jugs of tap water being placed on the tables are, ironically, not up to Blue Drop standard.

Port Elizabeth is one of two major South African cities (the other is East London) not to achieve this status.

Manus warned on Tuesday that those water works which were not operating properly and did not show a quick improvement would receive a "Red Drop" notice.

The department is currently busy with a Green Drop Report - to be completed in four weeks - highlighting the state of waste water treatment plants around the country.

It is understood that about half of them are not up to standard.

- SAPA

Waterkrisis in SA groter katastrofe as Eskom-kragtekort

Deur: Johan Eybers

Johannesburg

ŉ Waterkrisis net so groot of selfs grote as eskom-kragdebakel staar Suid-Afrika in die gesig - en rioolvuil is een van die grootste oorsake. Watergehalte in Suid-Afrika het só verswak dat besproeiingsboere nie meer genoeg skoon water het vir hul landerye nie.

Argi SA is bekommerd dat ŉ waterkrisis in die landbousektor dreig as die besoedeling van waterbronne nie onmiddellik gestaak word nie. Kenners vrees ook dat die Europese Unie ŉ moratorium op uitvoere kan plaas omdat riviere vol dodelike bakterieë is. Die departement van waterwese en omgewingsake hou egter deurentyd vol dat daar geen dreigende krisis is nie. Mnr. Johannes Möller, president van Argi SA, sê die bakterielading in besproeiingswater wat hoofsaaklik afkomstig is van menslike afval, is kommerwekkend hoog en "is honderde male hoër as toelaatbare internasionale standaarde''. "As die regering nie onmiddellik planne beraam om die probleem te hanteer nie, gaan dit voedselsekerheid bedreig'' waarsku Möller.

Dr. Jones Barnes, epidemioloog aan die Universiteit van Stellenbosch, sê die besoedeling beinvloed ook die gehalte van uitvoervrugte. In die Wes-Kaap vrees boere reeds dat die Europese Unie ŉ moratorium op uitvoere kan plaas. "Ons sit met n gesondheidsramp. Rioolsuiweringsaanlegte het ineengestort en die diarree wat daaruit voortspuit, is die hoofoorsaak van honderde sterftes onder babas en jong kinders,'' sê Barnes.

Die departement van waterwese en omgewingsake het reeds ingegryp, maar by sommige munisipaliteite het dit geen uitwerking gehad op die gehalte van gesuiwerde water nie.

Mnr. Kobus de Beer, DA-raadslid van die Mogale City-stadsraad in Krugersdorp, sê hoewel die stadsraad verlede jaar miljoene rande bestee het om die Percy Steward-rioolstelsel van ineenstorting te red, is die gehalte van die gesuiwerte rioolwater steeds nie toereikend nie.

Dr. Anthony Turton, n waterwetenskaplike, sê die regering se beleid om skoon water tot elke prys ann alle huishoudings in die land te verseker, het daartoe gelei dat die vraag na skoon water die laaste paar jaar vinniger toegeneem het as wat geprojekteer is. Turton is in 2008 by die WNNR geskors oor sy lesing oor n waterkrisis in Suid-Afrika.

"Ons stuur af op n nasionale ramp. Wanneer die land n grootskaalse droogte beleef, gaan riviervloei verminder en rioolvloei toeneem. Ons water sal dan heeltemal ondruikbaar word,'' sê hy.

Turton sê munisipaliteite is self nie in staat om die ramp te hanteer nie.

"Dit is n enorme probleem. Munisipaliteite pomp tonne onverwerkte riool in ons riviere in omdat hulle nie die vaardighede of die wil het om behoorlik daaraan aandag te gee nie,'' sê Turton.

Wetenskaplikes en kundiges sê ook:

dat 80% van munisipaliteite se bestaande rioolsuiweringsaanlegte oorlaai is:

dat 40% van rioolsuiweringsaanlegte op plattelande dorpe en in stede op die rand van ineenstorting is:

dat die gehalte van rivierwater die afgelope vyf jaar oor die algemeen met 20% verswak het:

dat meer as R20 miljard benodig word om munisipaliteite se rioolstelsels op peil te bring:

dat plattelandse munisipaliteite se watersuiweringsaanlegte nie in stand gehou word nie en hul drinkwater nie aan SABS-standaarde voldoen nie:

dat Suid-Afrika teen 2025 te min water sal hê vir sy bevolking.

Dr. Cornelius Ruiters, adjunk-direkteur- generaal van nasionale waterbronne, het verlede maand in die parlement gewaarsku dat alles nie wel is nie en dat die departement van waterwese en omgewingsake hom in dieselfde bootjie as Eskom kan bevind.

"Dit sal katastrofies wees as so iets gebeur. Ons grootste uitdaging is om infrastruktuur vir grootmaatwater te kep m in waterbehoeftes te voorsien en ekonomies groei en ontwikkeling te verseker,'' het hy gesê. Die regering sloer met die uitreiking van n verslag oor die land se rioolaanlegte oordat die nuus daarin so sleg is. Só sê mnr. Gareth Morgan, die DA-LP wat sy party se woordvoerder oor waterwese is.

Slegte nuus oor gehalte, aanlegte vertraag verslag glo

Deur: Jan-Jan Joubert

Kaapstad

30% van die land se tioolaanlegte vereis onmiddellike ingryping om te voorkom.

By 66% van aanlegte moed daar op kort tot middeltermyn ingegryp word om die situasie te beredder.

35% van aanlegte se infrastruktuur moed opgegradeer word.

50% het ŉ tekort aan opgeleide personeellede.

56% het bykomende geskoolde personeellede nodig om instanhoudingswerk te kan doen.

21% benodig nog geld om roetinebedrywighede te kan volhou.

Die verslag staan bekend as die griendruppel-verslag en beskryf die omvang van die land se rioolsuiweringsprobleem. Me. Annette Lovemore, DA-LP, het die afgelope week in die parlement gevra dat die verslag met die Suid-Afirkaanse publiek gedeel word.

Die groendruppel-verslag dui onder meer aan of watergehalte, toerusting, gekwalifiseerde personeellede en instandhouding op peil is.

Morgan sê na wat hy verneem, is die slegte nuus wat in die verslag vervat is die rede vir die vertraging met die bekendmaking daarvan.

ŉ Onlangse voorlegging wat die parlementêre portefeuljekomitee oor waterwese en toerisme waar dit waarskynlik van die bste gaan.

Die voorlegging is verlede Woensdag gedoen deur mnr. Rashid Khan, Wes-Kaapse steekdirekteur van waterwese.

Daarvolgens voldoen net 32 rioolaanlegte landwyd aan die hoogste standaard, naamlik groendruppelstatus.

Van die 32 is 10 in die Wes-Kaap. Dié provinsie het 156 rioolaanlegte.

Volgins Morgan voldoen nie ŉ enkele rioolaanleg in Limpopo aan die standaarde vir groendruppel-status nie.

Die rede vir die snel opvullende rioolaanlegte is eenvoudig: met die uitdreiding van basiese sanitasiedienste is die infrastruktuur van ruiilaanlegte nie uitgebrei om die groter lading te hanteer nie.

Tydens ŉ onlangse besoek aan Mthatha was dit vir Morgan duidelik die rioolaanleg is so vol vaste afval dat die water eintlik bo-oor die filtreringsdamme tot in die Umzimvuburivier loop.

Dit verduidelik hoekom mense op ŉ reis van Mthatha tot in Port St. Johns soveel waterhiasinte op die rivier sien. Die plante floreer op bakkterieë.

Die departement van waterwese het al bereken dat die agterstand in infrastruktuur sowat R60 miljard behels, maar die bedrag daarvoor in die departementele begroting vir 2011-2012 is net R1,5 miljard.

Daarom stel die DA intussen voor dat ingrypingspanne met hoogs gekwalifiseerde lede geskep word om hulp te verleen wanneer onmiddellike nood dreig, en dat infrastruktuur groter geldelike voorrang kry.

Dorp se rioolvuil versmoor spogplaas; boer eis R2 miljoen

Deur: Marthinus van Vuuren

Johanesburg

ŉ Spogplaas buite Colesberg versmoor onder die rioolvuil nadat die munisipaliteit glo nie die rioolsuiweringsaanleg se vermoë vergroot het om met die groeiende dorpsgebiede tred te hou nie.

Mnr. Piet van Wyk se plaas, Buffelsvlei, grens aan die Umsobomvu-munisipaliteit (Coleberg) se rioolplaas.

Die plaas se lusernlande is in 1985 gevestig in samewerking met die departement van landbou en die landbouskool in Middelburg.

Die rioolprobleem het reeds in 2002 bigin toe rioolwater in die Trappiesdamspruit, wat deur Van Wyk se plaas vloei, begin loop het.

Van Wyk het die probleem telkemale aan die munisipaliteit en selfs die departement van waterwese uitgewys, maar verniet. Die Trappiesdamspruit se visse, paddas en krappe het in 2005 begin vrek.

Van Wyk moes sy brahmaan-kudde verskuif uit vrees dat rioolwater sy beeste sou vergiftig.

In Februarie 2006 het die gróót rioolbom uiteindelik op Van Wyk se plaas gebars toe die riooldamme ná swaar reën drasties oorgeloop het. Dit het alles op die landerye beland selfs toiletpapier en kondome.

Volgens Van Wyk het ŉ topplantkundige. mnr. Gerhard de Kock, bevind dat toiletpapier-molekules en chemikalieë in die rioolwater sy grond letterlik versmoor en die grond se absorberingsvermoë vernietig het.

Die skade vir die herstel van die grond en verlies aan lusernoeste word op meer as R2 miljoen geraam. Van Wyk het ŉ skadevergoedingseis teen die Umsobomvu-munisipaliteit ingestel. Die hofverrigtinge begin op 3 Desember in Kimberley se hooggeregshof.

Die munisipaliteit het ná Van Wyk se regstappe begin om die Trappiesdamspruit toe te gooi wat volgens hom net ŉ verdere toiletaffek veroorsaak het.

Mnr. Johan Matthee van Aksiegroep Colesberg sê daar was geen verdere rioolprobleme sedert 2007 nie. Maar ŉ krisis dreig wanneer ŉ ontwikkeling van 2500 huise - nog in aanbou - aan munisipaliteit se rioolstelsel gekoppel gaan word.

Volgens Matthee loop Van Wyk dus gevaar om weer deur te loop. Boonop loop die Trappiesdamspruit in die Oorlogspoortrivier, Oranjerivier en uiteidelik in die Van der Kloofdam, wat beteken die inwoners van Van der Kloof sal uiteindelik deur die Colesberg rioolprobleem geraak word: Ons voorsien dit gaan uitkring.

Mnr. Amos Mpela, munisipale bestuurder van Umsobomvu, stem nie saam nie. Die rioolprobleem op(Mnr.Van Wyk) se plaas was ŉ geisoleerde voorval en nie ŉ konstante probleem nie. Dit was reënverwant. aar moet na ons rioolstelsel se vermoë gekyk word, maar dit hou geen gevaar in nie.

Mense wat omgewing skaad nou erger gestraf

2009-09-27 22:13

Jorisna Bonthuys

Kaapstad. Veel strenger boetes en strawwe kan voortaan opgelê word aan mense wat omgewingswette oortree.

Dít kom nadat twee nasionale omgewingswysigingswette tot dusver in September van krag geword het.

Me. Melissa Fourie van die sentrum vir omgewingsreg in Kaapstad het gesê die land se omgewingswette wat sedert 1998 gepromulgeer is, word in die algemeen as omvattend en progressief beskou.

Sedert die toepassing daarvan in 2005 verbeter is, het dit egter geblyk dat die wette sekere tekortkominge het.

Dit sluit in dat dit nie n strafregtelike oortreding was om die kennisgewings wat owerhede ingevolge die Nasionale Omgewingsbestuurswet (Nema) uitgevaardig het te ignoreer nie.

Voorts was van die magte en bevoegdhede van die omgewingsbestuursinspektoraat (EMI) ontoereikend. Die strawwe wat vir omgewingsoortredings opgelê kon word, was hier ook ligter as in ander wêrelddele.

Die departement van omgewingsake is al geruime tyd besig met die hersiening van wetgewing om tekortkominge aan te vul en omgewingswette meer vaartbelyn te maak.

Dit is nou n strafregtelike oortreding om omgewingskade te veroorsaak, het Fourie in n skrywe hieroor gesê.

Diegene wat nie aan voorskrifte ingevolge die Nema-bepalings oor hul sorgsaamheidsplig of noodvoorvalle gehoor gee nie, kan ná dié jongste wetswysigings strafregtelik vervolg word.

Oortreders kan n maksimum boete van R1?miljoen en/of n jaar gevangenisstraf opgelê word.

Die maksimum boetes wat vir omgewingsmisdrywe ingevolge Nema, die Luggehaltewet, die Wet op Beskermde Gebiede en die Biodiversiteitswet opgelê kan word, is verhoog tot R5?miljoen en/of vyf jaar gevangenisstraf.

Mense wat verdere oortredings begaan, word deur n boete van R10?miljoen en/of tien jaar gevangenisstraf in die gesig gestaar.

Die Nasionale Waterwet kan ook nou deur die EMI toegepas word. Die minister van water-wese kan vir dié doel n omgewingsbestuursdirektoraat in die departement aanwys.

Fourie het gesê die wysigingswette (Wet 44 van 2008 en Wet 19 van 2009) gaan onder meer help om die toepassing en nakoming van alle omgewingswette deur die EMI meer vaartbelyn te maak.

Verrottende rioolvuil staan al dakhoogte

2009-10-02 01:37

Buks Viljoen

Rioolafval eerste, mense tweede!

Daar bestaan nie iets soos �batho pele� (�mense eerste�) by die Emalahleni-munisipaliteit in Witbank nie.

So mor mnr. Enogh Khumalo, een van die sowat 2?000 inwoners van die Klarinet-plakkerskamp buite die stad.

Skaars 100?m van sy en ander mense se huise staan �n rioolpompstasie die laaste paar maande byna dakhoogte onder verrottende rioolafval.

n Ondraaglike stank hang oor die hele gebied.

Om sake te vererger, vloei onverwerkte rioolafval daagliks in die Blesbokspruit.

Die spruit is een van die talle in die Hoëveld wat die Olifantsrivier voed en uiteindelik in die Loskopdam uitloop.

By Beeld se besoek aan die aanleg gister het �n groepie kinders op die dakkie van die pompkamer gespeel.

Daar is �n sementpaalheining om die aanleg, maar die hek is weg.

Toe die kinders die kamera sien, het hulle met �n staalbruggie wat van die pompkamer na die heining loop langs gehardloop en oor die heining gespring.

Die inwoners van Klarinet sê hulle het al baie keer by die stadsraad oor die probleem gekla.

�Niks word gedoen om die probleem op te los nie,� sê me. Sarah Sibande.

Die gemeenskap het volgens haar in �n stadium water uit die spruit gebruik, maar dit is nou so besoedel dat selfs plante in hul groentetuine vrek.

Mnr. Thinus van Vreden, �n plaaslike boer en lid van die Olifantsrivier-forum wat aan die besoedeling van die Olifantsrivier-stelsel aandag gee, sê hulle was geskok om die toedrag van sake by die pomphuis te sien.

Hulle gaan die saak volgende week tydens �n vergadering met die departement van waterwese opneem, het hy gesê.

�n Boer van die Verena-omgewing wat anoniem wil bly, het die afgelope jaar tientalle beeste verloor omdat hulle van die besoedelde water uit die Bleskopspruit gesuip het.

�Die besoedelingskrisis wat by Klarinet voorkom, is nie die uitsondering nie, maar eerder die norm in Witbank,� sê mnr. Koos Venter, DA-leier in die stadsraad.

Volgens hom het die munisipaliteit nou al jare lank nie �n enkele professionele ingenieur in diens nie.

Mnr. Lindela Tshwete, waarnemende hoof van tegniese dienste in die munisipaliteit, sê die probleem het ontstaan toe nie net die koperkabels en transformator nie, maar ook die pompe gesteel is.

Die raad het pas R5 miljoen van die departement van waterwese gekry om drie van die vyf rioolpompstasies in die stad te verbeter, het hy gesê.

8 munisipale bestuurders vervolg oor riool-besoedeling

2009-08-19 00:37

Marisa Phillips

Bloemfontein. � Agt voormalige munisipale bestuurders en waarnemende munisipale bestuurders van die Matjhabeng-munisipaliteit het gister in die hof op Welkom verskyn op aanklagte van die oortreding van die Waterwet.

Dit is die eerste saak in sy soort wat in Suid-Afrika in die hof draai. Adv. Antoinette Ferreira van die Groen Skerpioene kla aan. Dit volg nadat twee klagte by die polisie ingedien is oor die besoedeling van water omdat die rioolaanlegte van dié munisipaliteit feitlik heeltemal buite werking is.

Die DA het in April ook �n klag daaroor by die polisie ingedien.

Me. Maria Tshabangu van Nelspruit, mnre. Selle Nanisa van Thabong, Johannes Motseki van Pretoria, dr. Benjamin Malakoane van Kroonstad, mnre. Vusi Adonis van Welkom, Nkrumah Pitso van Roodepoort, die Matjhabeng-munisipaliteit wat deur mnr. Thabo Pietersen, huidige munisipale bestuurder, verteenwoordig word en dr. Dimakatso Moorosi van Bloemfontein is gewaarsku om op 29 September weer in die hof te verskyn. Tshabangu en Moorosi was nie gister by die hof nie en het doktersbriewe ingedien.

Malakoane en Moorosi is raadslede van Bloemwater.

Me. Mathabo Leeto, uitvoerende burgemeester van Matjhabeng, en amptenare en raadslede van die munisipaliteit het gister ook die hofverrigtinge bygewoon. Leeto het ná die tyd op �n mediakonferensie gesê die munisipaliteit kon weens �n gebrek aan geld nie die rioolsuiweringsaanleg in en om Welkom in stand hou nie.

�?�n Aksieplan is in Maart opgestel waarvolgens ons dié probleem nou gaan aanpak. �n Totaal van R65?miljoen, waarvan R26?miljoen deur die departement van waterwese en omgewingsake beskikbaar gestel is, gaan nou gebruik word om Witpan, Odendaalsrus, Theronia en Hani-park se rioolaanleg op te knap. Dit behoort teen Mei volgende jaar voltooi te wees.�

Leeto het gesê as inwoners hul dienstegeld betaal, kan dinge soos rioolsuiweringsaanlegte in stand gehou word. Op �n vraag waarom raadslede wat etlike duisende rande aan dienstegeld skuld, nie vasgevat word nie, het sy gesê almal word oor dieselfde kam geskeer.

Mnr. Peter Frewen, DA-woordvoerder oor plaaslike regering en behuising, het vroeër gesê die rioolaanleg by Odendaalsrus werk al bykans twee jaar glad nie, Witpan in Welkom staan al �n jaar lank stil en riool loop al langer as �n jaar by Virginia in die Sandrivier in.

Mpumalanga: Premier vertel die mooiste sprokies

2009-08-21 08:40

Die Mpumalanga-premier, David Mabuza, met sy besoek Vrydag aan Sasol.

Arisja Jacobs

Secunda. � Die premier van Mpumalanga, mnr. David Mabuza, is oortuig Sasol stuur net �stoom� die lug in.

Hy het dít en nog �n paar ander juweeltjies op �n perskonferensie kwytgeraak toe hy Sasol verlede Vrydag besoek het.

�Dit lyk soos lugbesoedeling as jy na Sasol se torings kyk, maar dit is eintlik net stoom wat onskadelik is. Dit is gesuiwerde water wat as reën terugkom aarde toe en ook die boere bevoordeel,� het Mabuza gesê. Hy het die media ook gevra om dié boodskap aan die publiek oor te dra.

Die torings wat wel stoom maak, is slegs die verkoeltorings en die Sasol-bestuur het die feite ná Mabuza se uitlating in konteks probeer stel.

Mabuza het egter voortgegaan om sy versekering te gee oor die �stoom�.

�Ons was aanvanklik besorg oor die stories van lugbesoedeling, maar ek het nou self kom kyk en dit is net stoom,� het hy volgehou.

Volgens Mabuza is dit ook nie die mynbou in Mpumalanga wat die water in verskeie riviere en damme met swaar metale besoedel nie. �Ons ondersoek wys dat riool vir waterbesoedeling verantwoordelik is,� het Mabuza gesê.

Oor die uitwerking wat mynbou op die omgewing laat, het Mabuza gesê: �Die grond wat uitgemyn is, kan vir landbou gebruik word.�

Minister is �nie haastig om op te tree�

2009-09-30

Elisa Tempelhoff

Beeld

Altesame 104 myne wat tans in Suid-Afrika in bedryf is, is onwettig.

Me. Buyelwa Sonjica, minister van waterwese en omgewingsake, het in antwoord op vrae deur die DA gesê nie een van dié myne het �n waterlisensie nie. Die departement het reeds aan al die myne opdrag gegee om redes te gee hoekom hulle onwettig myn.Hiervan is 32 in Limpopo.

Dr. Koos Pretorius, direkteur van die Federasie vir �n Volhoubare Omgewing, het in reaksie daarop gesê die myne moet onmiddellik gesluit word en mynbase strafregtelik vervolg word. Hulle moet boonop die omgewing herstel. �Hulle pleeg �n misdaad en móét vervolg word.�

Pretorius het gesê Sonjica oortree ook die nasionale waterwet deurdat sy versuim om die myne onmiddellik te sluit. �Ons land het nie water nie. Hoe kan sy hulle nog kanse gee om redes te gee waarom hulle onwettig myn? Dis mos belaglik.�

Sonjica het erken van die myne het net begin myn sonder om om �n waterlisensie aansoek te doen. Ander het wel aansoek gedoen, maar te min inligting oor hul werksaamhede verskaf.

Mnr. Gareth Morgan, DA- woordvoerder oor omgewingsake, het gesê myne sonder �n waterlisensie oortree die waterwet blatant en móét onmiddellik gesluit word totdat hulle aan alle vereistes vir so �n lisensie voldoen.

�Dit is ontstellend om te besef daar is geen behoorlike koördinasie tussen die departemente van minerale en waterwese en omgewingsake nie.�

Volgens Morgan is dit duidelik Sonjica is nie haastig om teen die myne op te tree nie.

�Die departement van waterwese maak hulle ook skuldig aan oortredings omdat hulle versuim om die land se wette af te dwing.�

Pretorius meen mynbase het hul myne willens en wetens oopgemaak en hulle het waarskynlik geweet as hulle uitgevang word, is die kanse skraal dat die regering teen hulle gaan optree.

Hy vind dit kommerwekkend dat die myne waarskynlik, as hulle beveel word om te sluit, nie die geld gaan hê om die omgewing te rehabiliteer nie.

Hy weet van minstens 18 steenkoolmyne in Mpumalanga wat binne-in riviere en vleie werk en onwettig is, het Preto-rius gesê. Sulke myne is nie geregtig op �n waterlisensie nie.

In syfers

Aantal onwettige myne per provinsie:

· Limpopo 32

· Noordwes 29

· Gauteng 19

· Mpumalanga 13

· KwaZulu-Natal 8

· Noord-Kaap 2

· Oos-Kaap 1

· Vrystaat 0

· Wes-Kaap 0

Totaal: 104

Vuna bekyk

Me. Susan Shabangu, minister van minerale, het �n afvaardiging saamgestel wat �n ondersoek ter plaatse gaan doen na die onwettige bedrywighede van Vuna Mining van mnr. Andrew Hendricks. Hendricks se vrou is me. Lindiwe Hendricks, voormalige minister van waterwese.

Vuna haal reeds die afgelope jaar honderde ton uitvoersteenkool uit die Klein-Olifantsrivier in Mpumalanga. Die myn het nie �n waterlisensie nie. �n Adjunk-direkteur-generaal sal die afvaardiging lei, het die departement gesê.

Water is life!

Article by: Peter Marx

Article as it is in: News 24

Ronel van Zyl has been in the wellness industry for the past three years, working closely with her business partner Dr Costa Kapnias.

She has always believed in a natural and holistic approach to her family�s health and was looking for that something �special� which would be a step above the rest. She and Dr Kapnias saw a phenomenal new product, the Wellness Filter, and decided it offers an excellent solution to Africa�s water problems.

This lead to the birth of Wellness Water, which was launched earlier this year.

Ronel was born and raised in the Mother City, Cape Town. She studied Public Relations Management at the Cape Technikon (Cape Peninsula University of Technology).

She further completed a course in Comprehensive Web Design at City Varsity and qualified as a Fitness Instructor with the ETA (Exercise Training Association) at the University of Cape Town.

"I've always been passionate about my health and completed this course more for personal gain, because at the time I cycled competitively. Being in an academic environment for most of my life, I felt like a professional student at times and was constantly doing short courses in various fields to improve myself � varying from First Aid to managerial to computers. I also recently completed a Reiki course in Natural Healing," says Ronel.

Dr Kapnias has been involved in the wellness, preventative medicine and sports performance industry for over 10 years.

He has extensive experience in the industry and has been studying water for the past year, realising that there is growing concern in our country regarding the quality and drinkability of our water.

He came across the product through his research and immediately enquired about the possibility of distributing it in Africa.

"Being involved in the wellness industry you�re always looking for the best possible products available on the market, keeping abreast of what is happening in your industry. We both knew, next to the air that we breathe, water is the most important substance we put into our bodies, as approximately 75% of our body weight is water," says Ronel.

Wellness Water�s products include the Wellness Water Bottle, the Wellness Shower, the Wellness Kitchen Unit S-III and the Wellness Home System MG-III.

The Wellness Water bottle is the ultimate environmentally friendly product. It eliminates approximately 1 100 plastic bottles per annum, reduces carbon emissions and conserves natural resources. One can save up to R10 000 in bottled water purchases per year when making use of the Wellness Water bottle.

The Wellness Shower effectively reduces up to 99% of Chlorine for up to 24 months, two or three times longer than any other shower filtration system available.

Wellness Water also offers the Wellness Home System. This system effectively reduces chlorine, chloramines, trihalomethanes, pesticides, heavy metals and foreign tastes and odors below detectable levels for safer healthier water.

At the same time, it also enhances the water with delicate ions and minerals. The Wellness Kitchen S-III features a cartridge system which contains a unique carbon element made up of organic coconut shell along with a proprietary carbon mix. It also has the option of an under counter installation converting your counter top KitchenS-III to an under-sink model.

Unlike traditional filters, the Wellness filters are made up of two distinctly different systems, a purification system and an enhancement system, working together to produce clean and refreshing water much the same way as Mother Nature does on earth.

"It's extremely important to me to protect the environment, and we�re all very ignorant and unaware of how our lifestyle is negatively impacting on the environment. I believe people have to be informed, as we can all make a difference if we just become more aware," comments Ronel.

Ronel�s husband is an entrepreneur with his own business and is also the financial director of Wellness Water. "Having three children, one being only six months old, is demanding from time to time, therefore it�s important to have a good and reliable support system � family and friends.

I also have a wonderful supportive husband. Being an entrepreneur himself, he fully understands the time and effort needed to get a new company off the ground," says Ronel.

Ronel�s vision for Wellness Water is that every single person has the Wellness Water Bottle and every home a water system.

"If you�re serious about your health and the environment, the choice is clear. I really believe that this company has incredible potential and I�d like to be a vital part of helping in protecting people�s health and the environment," she says.

After all the Best Source of Water on Earth.....could be your tap.

24 plaaslike rade stort rioolafval in riviere

2009-10-16 10:58

Philda Essop (Beeld)

Kaapstad. � Altesame 24 munisipaliteite landwyd het tussen 2004 en Augustus vanjaar rioolafval en afval in riviere en strome gestort, het me. Buyelwa Sonjica, minister van water en omgewingsake, gesê.

Baie hou ook nie hul water-infrastruktuur in stand nie.

Altesame 32 munisipaliteite het nou kennisgewings van die departement van waterwese en omgewingsake ontvang om te sê wat hulle gaan doen om die situasie reg te stel.

Sonjica het in �n skriftelike antwoord op �n parlementêre vraag gesê dié munisipaliteite is in die Oos-Kaap, Noord-Kaap, Gauteng, Noordwes, Limpopo en Mpumalanga.

Me. Annette Lovemore, DA-LP, wou by Sonjica weet of enige instelling nagelaat het om aan die kennisgewings te voldoen en hoe daar teen hulle opgetree is.

Die Ekurhuleni-metro in Gauteng het �n kennisgewing ontvang vir die storting van riool- afval en afval in die Blesbokspruit. Dié munisipaliteit het nog nie daarop gereageer nie.

Die Delmas-munisipaliteit in Mpumalanga het kennisgewings ontvang weens die onwettige storting van rioolafval vanaf die plaaslike waterverwerkingsaanleg in die Bronkhorstspruit.

Dié munisipaliteit het aangedui hy gaan verordenings goedkeur om stortings deur nywerhede in groot rioolpype te beheer.

Die Lekwa-munisipaliteit (Morgenzon) en die Seme-munisipaliteit (Amersfoort), albei in Mpumalanga, het kennisgewings ontvang weens die storting van onverwerkte afval in strome.

Nie een van die munisipaliteite het nog daarop gereageer nie.

�n Kennisgewing is aan die Madibeng-munisipaliteit in Noordwes weens die onvoldoende instandhouding by die Brits-waterverwerkingsaanleg.

Luidens die minister se antwoord het die munisipaliteit nie op die kennisgewing gereageer nie.

Die waterverwerkingsaanleg van die Midvaal-munisipaliteit in Gauteng werk nie behoorlik nie en daar is glo �n gebrek aan belangstelling om die situasie te herstel.

�n Vergadering tussen die departement en die munisipaliteit kon volgens Sonjica nie gehou word nie omdat die munisipaliteit nie beskikbaar was nie.

Verrottende rioolvuil staan al dakhoogte

2009-10-02 01:37

Buks Viljoen ( Beeld )

Rioolafval eerste, mense tweede!

Daar bestaan nie iets soos �batho pele� (�mense eerste�) by die Emalahleni-munisipaliteit in Witbank nie.

So mor mnr. Enogh Khumalo, een van die sowat 2?000 inwoners van die Klarinet-plakkerskamp buite die stad.

Skaars 100?m van sy en ander mense se huise staan �n rioolpompstasie die laaste paar maande byna dakhoogte onder verrottende rioolafval.

�n Ondraaglike stank hang oor die hele gebied.